Hà Giang là một tỉnh nằm ở cực bắc của Tổ quốc, là một tỉnh Biên giới với địa hình núi non hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, kinh tế xã hội còn nhiều hạn chế, mức hưởng thụ về Văn hóa, xã hội của nhân dân các dân tộc còn ở mức khiêm tốn. Trong những năm qua được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các Bộ, Ngành Trung ương, với sự nỗ lực của Đảng bộ, Chính quyền, nhân dân các dân tộc trong tỉnh, Hà Giang đã đạt được những thành tích đáng trân trọng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như: Chính trị-Kinh tế, Văn hóa - Xã hội, An ninh - Quốc phòng
Hoạt động chào mừng ngày thể thao Việt Nam của Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT (ảnh: Hoàng Hưng) Công tác xây dựng và phát triển phong trào TDTT sau hơn 20 năm tái lập tỉnh (1991-2014) trên địa bàn tỉnh đã được chú trọng và triển khai rộng khắp tới mọi cấp, mọi ngành và mỗi người dân trên địa bàn tỉnh, từng bước hoàn thiện và khẳng định vị trí vai trò tích cực, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống xã hội của nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang. Thực hiện Nghị quyết kỳ họp thứ 9 của Quốc Hội khóa VIII năm 1991, tỉnh Hà Tuyên đã được chia tách thành 02 tỉnh là Hà Giang và Tuyên Quang; Cùng với việc tái lập tỉnh, Ngành Văn hóa, Thông tin & Thể thao cũng được tái lập theo Quyết định số: 382/QĐ-UBND ngày 05/9/1991 của UBND tỉnh Hà Giang về việc ban hành Quyết định thành lập Sở Văn hóa, Thông tin & Thể thao; sau 07 năm xây dựng, trưởng thành, Ngành VHTT&TT được chia tách thành 02 sở với chức năng riêng biệt; thực hiện Quyết định số: 444/QĐ-UB ngày 15 tháng 4 năm 1998 của Ủy Ban nhân dân tỉnh Hà Giang về việc Thành lập Sở Thể dục thể thao;
Kể từ khi được tái lập và đi vào hoạt Lãnh đạo Ngành đã chủ động bắt tay ngay vào ổn định tổ chức, chuẩn bị tốt cơ sở vật chất phục vụ công tác, sân bãi, nhà tập luyện Thể thao phục vụ cho hoạt động sự nghiệp. Thực hiện Chỉ thị số: 36-CT/TW ngày 24 tháng 3 năm 1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác TDTT trong giai đoạn mới, chương trình hành động số: 01-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về cụ thể hóa Chỉ thị số: 36-CT/TW về công tác TDTT của tỉnh Hà Giang tiếp tục thực hiện giai đoạn nước rút của kế hoạch phát triển sự nghiệp TDTT tỉnh Hà Giang giai đoạn 1993-2000. Ngành đã tham mưu cho Ủy Ban nhân dân tỉnh Ban hành các Quyết định, Chỉ thị về tăng cường, phát triển sự nghiệp TDTT trên địa bàn tỉnh, các cơ chế, chính sách của Chính phủ, Thông tư của các Bộ, Ngành Trung ương liên quan đến công tác TDTT như phối hợp với Sở Tài chính tham mưu cho Ủy Ban nhân dân tỉnh Ban hành các Quyết định về một số chế độ đối với cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên, trọng tài Thể thao áp dụng tại địa bàn tỉnh Hà Giang. Cơ sở vật chất, sân bãi dụng cụ phục vụ tập luyện và thi đấu TDTT được tăng cường đầu tư xây dựng từ Tỉnh đến cơ sở, sân vận động C10 được xây dựng, nâng cấp và cải tạo, nhà tập luyện và thi đấu TDTT Tỉnh được xây dựng, sân vận động các Huyện Mèo Vạc, Đồng Văn, Yên Minh, Bắc Mê, Vị Xuyên, Hoàng Su Phì... được xây dựng phục vụ có hiệu quả nhu cầu tập luyện và thi đấu TDTT của nhân dân các dân tộc trên địa bàn toàn Tỉnh. Trong những năm 2003-2005 Ngành đã tham mưu cho tỉnh xây dựng Đề án số: 370/ĐA-TDTT ngày 10 tháng 11 năm 2002 về đào tạo vận động viên Thể thao hệ tập trung đã được Thường trực Tỉnh ủy phê duyệt và Quyết định số: 39/QĐ-UB ngày 03 tháng 1 năm 2003 của Ủy Ban nhân dân tỉnh về mở lớp năng khiếu Thể thao hệ tập trung, Quyết định số: 966/QĐ-UBND ngày 16 tháng 4 năm 2003 của Ủy Ban nhân dân Tỉnh về phê duyệt Đề án số: 370/ĐA-TDTT ngày 10 tháng 11 năm 2002 của Sở TDTT về việc đào tạo vận động viên Thể thao tập trung đã được Sở TDTT tổ chức thực hiện có hiệu quả, thành tích Thể thao của tỉnh ngày một được nâng cao rõ rệt, thể hiện qua tham gia các giải Thể thao thành tích cao do Trung ương tổ chức, có nhiều vận động viên đạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng kiện tướng, cấp I quốc gia ở các môn Võ Si Lát, Wushu, Bóng ném nữ, Vật...đội Bóng chuyền Công an tỉnh tham gia giải Toàn quốc đạt thứ hạng A1 quốc gia. Ngành đã tham mưu cho Ủy Ban nhân dân Tỉnh xây dựng chiến lược phát triển sự nghiệp TDTT tỉnh Hà Giang giai đoạn 2005-2015 đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy phê duyệt, Ủy Ban nhân dân Tỉnh ký chính thức Ban hành áp dụng tại chiến lược số: 17/UB-CLTDTT ngày 17 tháng 3 năm 2005 và Đề án phát triển TDTT thành tích cao Tỉnh Hà Giang giai đoạn 2005-2015 số: 158/ĐA-UB ngày 29 tháng 6 năm 2005 của Ủy Ban nhân dân tỉnh trên cơ sở cụ thể hóa chiến lược số: 17/UB-CLTDTT ngày 17/03/ 2005 của Ủy Ban nhân dân tỉnh.
Thực hiện Nghị định số: 13/2008/NĐ-CP ngày 04 tháng 2 năm 2008 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chyên môn thuộc Ủy Ban nhân dân Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương; Thông tư Liên tịch số: 43/2008/TTLT – BVHTTDL-BNV ngày 06/06/2008 của Liên Bộ VH,TT&DL-Bộ Nội Vụ hướng dẫn về chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thuộc Ủy Ban nhân dân cấp Tỉnh, Thành phố. Ngay sau khi sáp nhập, năm 2008 trong điều kiện còn gặp nhiều khó khăn, nhưng công tác chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc phát triển phong trào TDTT tiếp tục được đẩy mạnh, thực hiện cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” duy trì từ tỉnh đến cơ sở với phương châm mỗi người tự chọn cho mình một môn Thể thao thích hợp để tập luyện thường xuyên được mọi người dân hưởng ứng, thể hiện qua các chỉ tiêu tăng trưởng về số người tập TDTT thường xuyên trên địa bàn tỉnh. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng chương trình, kế hoạch hành động cụ thể chỉ đạo tới các huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ với các Sở, Ban ngành trên địa bàn toàn tỉnh nhằm cụ thể hóa chương trình hành động một cách có hiệu quả và thiết thực tới mọi người dân. Tham mưu ban hành các văn bản chỉ đạo UBND các huyện, thị trên địa bàn tỉnh, bám sát các chỉ thị, nghị quyết của đảng và nhà nước, nghị quyết đại hội đảng bộ tỉnh Hà Giang lần thứ VI, nhiệm kỳ 2010-2015; các chỉ thị, chiến lược, đề án; các nghị quyết của các huyện, thành phố về xây dựng và phát triển sự nghiệp TDTT. Tổ chức Thành công Đại Hội TDTT tỉnh Hà Giang lần thứ VI năm 2009 và chương trình Du lịch 4 Tỉnh Hà Giang- Tuyên Quang- Cao Bằng- Bắc Kạn, đã tạo ấn tượng và hình ảnh đẹp của quê hương, con người Hà Giang với các tỉnh bạn, được nhân dân các dân tộc trong và ngoài tỉnh ghi nhận, đánh giá cao. Tổ chức thành công các sự kiện cuộc chạy rước đuốc hưởng ứng Kỷ niệm 1000 năm Thăng Long -Hà Nội; Được sự quan tâm của UBND tỉnh trong năm 2010 về việc thành lập phòng Thể thao thành tích cao; Với chức năng, nhiệm vụ là tham mưu cho Ngành về lĩnh vực Thể thao thành tích cao; chỉ đạo Trung tâm HL&TĐ TDTT tỉnh tuyển chọn, tập luyện và tham gia các giải Thể thao cấp quốc gia và Đại hội TDTT toàn Quốc lần thứ VI năm 2010, tỉnh Hà Giang đạt: 02 Huy chương Vàng, 05 Huy chương Bạc; 20 Huy chương đồng, trong đó có 02 huy chương Bạc, 05 huy chương Đồng tại Đại Hội TDTT Toàn quốc lần thứ VI. Cơ sở vật chất, sân bãi phục vụ tập luyện và thi đấu TDTT được xây dựng và nâng cấp, cải tạo như: Sân vận động C10 được cải tạo và nâng cấp với tổng kinh phí hơn 6 tỷ đồng; sân Xi măng hơn 1 tỷ đồng, xây dựng mới nhà ăn của vận động viên Thể thao tập trung đã được đưa vào sử dụng phục vụ đắc lực cho công tác đào tạo tài năng Thể thao của Tỉnh. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của BTC các lễ lớn cấp tỉnh, Sở VHTT&DL tham mưu các văn bản phối hợp với UBND các huyện, thành phố, các Sở ngành đoàn thể xaayd ựng kế haochj tổ chức thực hiện, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ chính trị của tỉnh. Thường xuyên chỉ đạo Phòng VH-TT, Trung tâm VHTT&DL các huyện, thành phố, Trung tân HL&TĐTDTT tỉnh, tổ chức tốt các nhiệm vụ theo kế hoạch năm; quản lý khai thác và sử dụng có hiệu quả các cơ sở vật chất, thiết chế của ngành. Tổ chức các giải Thể thao theo kế hoạch, về Thể thao phong trào và Thể thao thành tích cao; Ngoài ra còn giúp các đơn vị huyện, thành phố, các sở, ban ngành tổ chức các giải theo hệ thống ngành dọc, giao lưu, giao hữu...
Hoạt động TDTT phong trào luôn được phát huy hiệu quả tại các Sở, ban, ngành
Thực hiện Chiến lược số: 17/UB-CLTDTT ngày 17/03/2005 của UBND tỉnh Hà Giang về việc xây dựng, phát triển sự nghiệp TDTT của tỉnh giai đoạn: 2005-2015, sau gần mười năm xây dựng và trưởng thành, được sự quan tâm của Nhà nước, Chính phủ, các Bộ Ngành và sự nỗ lực chung của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh điều kiện kinh tế xã hội của tỉnh Hà Giang đã từng bước phát triển mạnh mẽ, việc bám sát các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV về phát triển kinh tế xã hội toàn diện; trong đó sự nghiệp TDTT đã không ngừng phát triển về cả chất và lượng, hàng năm đều hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước giao. Thực hiện cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”. Phong trào TDTT quần chúng phát triển nhanh với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, thu hút đông đảo mọi tầng lớp nhân dân tham gia, góp phần nâng cao sức khỏe, xây dựng đời sống mới, cải thiện, nâng cao mức hưởng thụ về đời sống, văn hóa tinh thần cho nhân dân, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, góp phần vào công cuộc xây dựng đất nước.
* Thể dục thể thao trong cán bộ công nhân viên chức, người lao động:
Với phong trào tập luyện TDTT mỗi người tự chọn cho mình một môn thể thao thích hợp, cán bộ, công nhân viên chức và người lao động đã duy trì thường xuyên, góp phần giữ gìn và nâng cao sức khỏe hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, đồng thời cũng là nòng cốt cho phong trào TDTT của tỉnh.
* Thể dục thể thao trong các lực lượng vũ trang:
Phong trào TDTT trong lực lượng vũ trang trong độ tuổi rèn luyện thể lực theo quy định đạt 98% , các hoạt động TDTT được duy trì như: Bóng đá, bóng chuyền, Cầu lông, võ thuật định kỳ hàng năm Công an tỉnh đã phối hợp với Sở VHTT&DL thành lập đoàn kiểm tra sức khỏe cho cán bộ chiến sĩ, đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác.
* Thể dục thể thao trong trường học phổ thông các cấp:
Tính đến tháng 12/2014, công tác giáo dục thể chất theo quy chế của Bộ Giáo dục và đào tạo đã được chú trọng một cách toàn diện, các hoạt động TDTT ngoại khóa thường xuyên được tổ chức. Toàn tỉnh có 97% số trường thực hiện giáo dục thể chất nội khóa; số trường hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ước đạt 84%. Đội ngũ giáo viên chuyên trách TDTT trong toàn tỉnh từng bước được được nâng cao chất lượng về chuyên môn.
* Thể dục thể thao trong lực lượng thanh,thiếu niên và nhi đồng:
Hàng năm sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và tỉnh Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phát động phong trào “Thanh niên khoẻ”, “Khoẻ để lập nghiệp và giữ nước”, triển khai cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thể thao theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã thu hút rất nhiều thanh niên, thiếu niên, nhi đồng tham gia. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và Đoàn thanh niên tổ chức nhiều giải thi đấu cấp tỉnh, cấp huyện, thành phố và cơ sở. Trong đó, có các giải thể thao truyền thống như: giải Cầu lông, Bóng bàn, Bóng đá… các nhà Văn hoá thanh niên, Câu lạc bộ TDTT luôn là những điểm quy tụ đông đảo thanh niên đến sinh hoạt.
* TDTT trong nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc ít người:
Phong trào TDTT đã đến với đồng bào ở các vùng sâu, vùng xa, miền núi , vùng đồng bào dân tộc ít người, thể hiện ở số người tập luyện ngày càng tăng, số môn thể thao hiện đại ngày càng được phổ biến rộng rãi như: Bóng đá, Bóng chuyền, Bóng bàn, Điền kinh, Cầu lông, Võ; cùng kết hợp với các môn thể thao dân tộc như: Kéo co, Đẩy gậy, Bắn nỏ, đánh quay, đánh cù, đánh yến, Tu lu, Guốc ván…. các môn thể thao dân tộc truyền thống đang được bảo tồn, duy trì và phát huy ở các địa phương trong tỉnh, theo từng nội dung và bản sắc riêng. Đến nay, các vùng trắng về TDTT trên địa bàn tỉnh đã dần thu hẹp khoảng cách.
Hàng năm, căn cứ vào kế hoạch tổ chức của Trung ương về các giải thể thao quần chúng cho người dân tộc thiểu số; UBND tỉnh đã giao cho Sở VHTT&DL - Ban dân tộc tỉnh - Hội nông dân tỉnh, triển khai tuyển chọn và thành lập đoàn VĐV là người dân tộc của tỉnh tham gia với Trung ương và đã đạt nhiều huy chương, sếp thứ hạng cao tại các giải khu vực và toàn quốc.
* Thể dục thể thao đối với người cao tuổi, người khuyết tật:
Hoạt động TDTT đối với người cao tuổi vừa là trách nhiệm vừa là đạo lý của dân tộc của toàn xã hội. Phong trào TDTT người cao tuổi phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng. Một số hoạt động TDTT của người cao tuổi thu hút đông các cụ tham gia là: Thể dục dưỡng sinh, đi bộ, bơi lội, Cầu lông, Bóng bàn... Hàng năm, tỉnh tổ chức một số giải thể thao dành cho người cao tuổi như: giải thể thao mừng Đảng, mừng xuân, chào mừng ngày quốc tế người cao tuổi 01/10.
Song song với phát triển phong trào TDTT người cao tuổi, tỉnh cũng luôn quan tâm đến hoạt động TDTT của người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Hàng năm Sở VHTT&DL đã phối hợp với Hội người khuyết tật tỉnh tổ chức nhiều hoạt động bổ ích, lành mạnh, thành lập đoàn VĐV của tỉnh tham gia các giải do Trung ương tổ chức đã đạt nhiều huy chương các loại. Thông qua hoạt động TDTT nhằm khuyến khích và động viên những người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt vượt qua qua mặc cảm vươn lên hoà nhập cùng cộng đồng, cùng xây dựng quê hương Hà Giang giàu đẹp văn minh.
* Số liệu phong trào TDTT (1992-2014) như sau:
* Năm 1992:
- Số người tập luyện TDTT thường xuyên: 54.800.
- Số gia đình thể thao: 1.770
- Số Câu lạc bộ TDTT: 68
- Số đội TDTT cơ sở: 310
- Điểm nhóm tập: 195. | * Năm 2014:
- Số người tập luyện TDTT thường xuyên: 161.800, (21,1%)
- Số gia đình thể thao: 15.000. (9.2%)
- Số Câu lạc bộ TDTT: 303
- Số đội TDTT cơ sở: 2.500
- Điểm nhóm tập: 1.306. |
Nếu năm 1995 đoàn VĐV Hà Giang tham gia đại TDTT toàn quốc mới chỉ có 01 Huy chương Đồng đầu tiên ở môn Võ Silát, xếp thứ 63/64 tỉnh, thành;
Thì tháng 12/2014 - Tổng số huy chương của các VĐV tỉnh Hà Giang tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ VII/2014 đạt: 05 Huy chương, (trong đó có 01 Huy chương Vàng môn Ushu và 04 huy chương đồng của các môn: Ushu, silát và bóng ném), xếp thứ 51/63 tỉnh thành ngành. Mặc dù thành tích còn ở mức rất khiêm tốn, song đấy cũng là bước vợt bậc rất khó khăn. Có được những kết quả như trên, chính là được sự quan tâm của Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Lãnh đạo Bộ VH,TT&DL, Tổng cục TDTT, của Đảng ủy, Ban Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch tỉnh Hà Giang, sự phối hợp có hiệu quả giữa các Sở, ban, Ngành trong tỉnh; công tác huấn luyện, đào tạo tài năng Thể thao của tỉnh được đầu tư, đào tạo tập trung ở các lớp năng khiếu TDTT bước đầu đạt được thành tích nhất định; Công tác TDTT quần chúng được quan tâm, chú trọng, phong trào tập luyện và thi đấu TDTT phát triển rộng khắp trên địa bàn toàn tỉnh số người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên ngày càng tăng, trong lực lượng vũ trang được duy trì, đẩy mạnh, công tác Giáo dục thể chất trong học sinh, sinh viên được duy trì nề nếp theo quy chế của Bộ Giáo dục và đào tạo kể cả trong giảng dạy nội khóa và các hoạt động ngoại khóa; phong trào tập luyện và thi đấu TDTT trong Công nhân Viên chức, Lao động được chú trọng và tổ chức thường xuyên, các hoạt động TDTT phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh, phục vụ các ngày lễ, kỷ niệm của đất nước, của Tỉnh được gắn kết, hiệu quả thiết thực góp phần nâng cao sức khỏe, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, lành mạnh nhằm nâng cao hiệu quả trong lao động sản suất, công tác, học tập trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong thời kỳ đổi mới. Quá trình xây dựng, phát triển và trưởng thành của TDTT Hà Giang đã đánh dấu mốc lịch sử trong sự nghiệp phát triển của Ngành, nó phản ánh đúng và hoàn thiện về các mặt tích cực trong đời sống, đồng thời từng bước ổn định và nâng cao tác dụng trong việc củng cố, phát triển tốt về tầm vóc, thể trạng của con người Việt nam nói chung và Hà Giang nói riêng, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển Đất nước trong thời kỳ hội nhập & lớn mạnh của ngành Văn hóa, Thể thao & Du lịch tỉnh Hà Giang trong thời kỳ đổi mới; Khẳng định vị trí không thể tách rời trong đời sống xã hội của nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang; Nhìn lại chặng đường sau hơn 20 năm ngày tái lập tỉnh (1991-2014) về xây dựng và trưởng thành của TDTT Hà Giang, với những kết quả, thành tích đã đạt được; Chúng ta khẳng định rằng đó là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Chính phủ, các Bộ ban Ngành Trung ương; của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Hà Giang; sự chỉ đạo đúng đắn, định hướng kịp thời của Đảng ủy-Ban giám đốc Sở VH,TT&DL, sự nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi của những người làm công tác TDTT trong những năm qua.
Để ghi nhận những công lao đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và trưởng thành đó, Ngành TDTT Hà Giang đã được Bộ VH,TT&DL, Tổng cục TDTT, Tỉnh ủy-UBND tỉnh Hà Giang tặng nhiều Huân Huy chương, Cờ thi đua xuất sắc, Bằng khen các cấp, TDTT Hà Giang đã, đang và luôn hòa mình trong dòng chảy của sự phát triển lớn mạnh không ngừng của tỉnh trong thời kỳ hội nhập và đổi mới; Chúng ta cùng chúc cho sự nghiệp TDTT của tỉnh luôn hoàn thiện, đổi mới, hội nhập và lớn mạnh không ngừng về mọi mặt, sứng đáng là ngọn cờ đầu trong công tác xây dựng và phát triển phong trào, góp phần vào công cuộc xây dựng tỉnh Hà Giang ngày một giàu đẹp, văn minh./.