Dân tộc Pà Thẻn có khoảng trên 5.000 người, sống chủ yếu ở Hà Giang, Tuyên Quang. Ở đây vẫn còn lưu giữ nhiều lễ hội và phong tục từ xưa để lại, trong đó có lễ hội Nhảy lửa. độc đáo, mang đậm nét huyền bí, hoang sơ.
Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn được tổ chức hàng năm sau khi thu hoạch mùa màng. Phần lễ luôn có một thủ tục không thể thiếu đó là thầy cúng làm lễ cầu thần linh, lễ vật cúng tế phải có 1 chiếc đàn sắt, 1 con gà, 1 bát gạo, 10 chén rượu và giấy trúc (một loại giấy chuyên dùng vào việc cúng tế của người Pà Thẻn). Một đống lửa lớn khoảng 4m3 đến 5m3, củi được đốt lên và thầy cúng bắt đầu làm lễ. Thời gian làm lễ kéo dài 1 - 2 giờ đồng hồ trước khi lễ hội bắt đầu.
Lễ hội nhảy lửa thường diễn ra vào những lúc nông nhàn, được bắt đầu vào ngày 16/10 âm lịch năm trước đến 15/1 âm lịch năm sau. Trong đời sống tinh thần, người Pà Thẻn có quan niệm xung quanh họ luôn có các vị thần che chở, đùm bọc, giúp đỡ họ vượt qua nguy hiểm, hoạn nạn để tồn tại và mưu sinh. Đối với người Pà Thẻn, vị thần tối cao nhất là thần Lửa, ngon lửa mang lại sự may mắn cho họ. Vì vậy, khi lễ hội Nhảy lửa diễn ra thì tất cả mọi người trong làng đều có mặt để hò reo cổ vũ. Có khoảng 8 đến 10 người tham gia chính, là những thanh niên khỏe mạnh trong làng. Đầu tiên, thầy cúng làm lễ cúng xin thổ công, thổ địa cho được phép nhảy lửa. Bài cúng kéo dài 30 phút, sau đó là lễ cúng thần Lửa. Lễ hội cũng được coi là một hình thức sinh hoạt văn hóa mang tính tâm linh, minh chứng sức mạnh phi thường của con người dám đương đầu với nguy hiểm, xua đuổi tà ma, bệnh tật, mừng cho một vụ thu hoạch hoa màu vừa kết thúc và cầu thần linh phù hộ cho an khang, thịnh vượng.
Pa Then ethnic group has over 5,000 people, mainly living in Ha Giang, Tuyen Quang. These provinces remain many ancient festivals and custom, including Nhay lua festival which is special, mysterious and neglected. Fire dancing festival is annually held after harvest. The festival’s ritual usually needs a sorcerer to worship the gods, and sacrifices are an iron herb, a chicken, a bowl of rice, 10 cups of wine and bamboo paper (which is special used for sacrifice). A heap of fire of 4m3 to 5m3 width is set, and the ritual starts and lasts f-rom 1 to 2 hours before the festival starts.
Fire dancing festival is usually held during leisure after harvest time, f-rom 16/10 of previous year (Lunar calendar) to 15/1 of following year (Lunar calendar). In spiritual life, Pa Then people believe that they are always protected and supported by the gods f-rom danger, misfortune. With respect to Pa Then people, Fire God is their supreme god bringing them luck. Therefore, all villagers acclaim and encourage together during the time of Fire dancing festival. There are 8 to 10 participants, mainly strong men of the village. Firstly, a sorcerer worships kitchen god and soil god for permission. The worship lasts 30 minutes, then the ritual of Fire God is following.The festival is considered spiritual cultural activity proving extraordinary power of human against danger; dispel evil spirits, disease and celebrating harvest, worshiping the gods for good health and prosperity.