Mã Pì Lèng là con đèo ở phía Bắc huyện Mèo Vạc. Tên gọi này xuất phát từ tiếng địa phương, nghĩa là “sống mũi ngựa”. Đèo nằm trên Quốc lộ 4C nối hai huyện Đồng Văn và Mèo Vạc, có độ dài hơn 7 km. Đèo Mã Pì Lèng là một trong những nơi phong phú nhất các di sản địa chất tiêu biểu của Cao nguyên đá. Đêò nằm ở độ cao 1.600m đến 1.800m so với mặt nước biển.
Nhưng, có lẽ đẹp và kỳ vỹ nhất phải kể đến là hẻm vực Mã Pì Lèng, có độ sâu từ 800 - 1.000m. Nơi đây, các nhà khoa học đánh giá xếp loại là di sản kiến tạo - địa mạo tầm cỡ quốc tế. Không chỉ được thiên nhiên ban tặng cho vẻ đẹp hùng vĩ, Mã Pì Lèng còn là một Di tích lịch sử, một Danh thắng Quốc gia gắn liền với lịch sử hào hùng của Con đường Hạnh Phúc (Quốc lộ 4C). Con đường được xem như một tượng đài về lòng quả cảm, ý chí vượt khó của nhân dân các dân tộc Hà Giang cũng như tình cảm máu thịt của đồng bào các tỉnh Cao - Bắc - Lạng - Thái - Tuyên - Hà và nhiều tỉnh khác. Đường Hạnh Phúc cũng là bằng chứng về sức mạnh con người trong việc chinh phục, khai phá tự nhiên. Hiện nay, trên đỉnh Mã Pì Lèng còn một tấm bia ghi lại quá trình mở đường Hạnh phúc có ghi: “Nhằm giúp vùng núi tiến kịp vùng xuôi, Trung ương Đảng, Khu ủy Việt Bắc quyết định mở đường Hà Giang - Đồng Văn - Mèo Vạc. Ngày khởi công 10/9/1959, ngày hoàn thành 15/6/1965. Thành phần mở đường gồm 16 dân tộc ở các các tỉnh Cao Bắc Lạng, Hà Tuyên Thái, Hải Hưng, Nam Định ...”
Với những giá trị về di sản địa chất, di sản văn hóa mang đậm dấu ấn lịch sử hào hùng một thời. Năm 2009 Mã Pì Lèng được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng Danh lam thắng cảnh quốc gia.
Ma Pi Leng is a mountain pass in the North of Meo Vac district which is a local name, meaning “horse’s nose bridge”. The mountain pass locates on 4C National Highway, linking Dong Van and Meo Vac districts with the length of 7km. Ma Pi Leng mountain pass is one of places owning typical geological relics of Karst Plateau. The mountain pass is 1,600 to 1,800m over sea level.
However, Ma Pi Leng abyss lane can be considered to be most beautiful and mighty, with the depth of 800 - 1000m which is ranked as international geomorphology - tectonics relic. Not only endowed with mighty natural beauty, Ma Pi Leng is also a historical relic, a National beauty of nature which closely links to magnanimous history of Happy Road (4C National Highway). Happy Road is regarded as a statue of braveness, spirit against difficulties of Ha Giang ethic people as well as of bloody affection of ethnic people of Cao - Bac - Lang - Thai - Tuyen - Ha districts and others. And the Road is also an evidence of human power in conquering and exploring the nature.
Currently, there is a stele on Ma Pi Leng peak recording Happy Road paving progress: “To help mountain region keeps up with Delta region, Central Party, Viet Bac zone party committee decided to pave the Road Ha Giang – Dong Van – Meo Vac. Work starting date: September 10th, 1959; Complete date: June 15th, 1965. Paving participants include 16 ethnic people of Cao Bac Lang, Ha Thai Tuyen, Hai Hung, Nam Dinh provinces ….” . Thanks to their value of geological heritage, cultural heritage with magnanimous historical mark, Ma Pi Leng was recognized as National beautiful landscape by Ministry of Culture, Sports and Tourism in 2009.