Những câu dân ca ngọt ngào, những điệu dân vũ uyển chuyển, sống động với tà váy sặc sỡ của dân tộc Mông; các động tác đá chân khéo léo, tiếng khèn trầm bổng là bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn huyện Quản Bạ được học sinh Trường PTDT Nội trú Quản Bạ thể hiện khá thuần thục. Đây là hiệu quả của việc đưa văn hóa truyền thống các dân tộc bản địa vào truyền dạy trong trường học năm học 2015 – 2016 theo kế hoạch của Ban chỉ đạo bảo tồn và phát triển giá trị văn hóa huyện Quản Bạ. Với mục đích tăng cường công tác giáo dục, nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân về giá trị, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa truyền thống, khơi dậy ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa, đặc biệt là giúp thế hệ trẻ hiểu biết rõ hơn về truyền thống văn hóa của dân tộc mình như: Trang phục, các làn điệu dân ca dân vũ, trò chơi dân gian...
Tiết mục múa của các em học sinh Trường PTDT Nội trú Quản Bạ.
Để đưa văn hóa vào trường học là cả một quá trình từ việc nghiên cứu bản sắc văn hóa từng dân tộc, lựa chọn nội dung nào đưa vào truyền dạy trong nhà trường. Sau khi xây dựng được lịch học, huyện phải chỉ đạo các xã lựa chọn nghệ nhân tham gia truyền dạy, là những người am hiểu sâu sắc về nội dung môn văn hóa truyền thống được lựa chọn đưa vào dạy tại các nhà trường. Trưởng phòng Giáo dục huyện cho biết: “Thực hiện công tác phối hợp với các ban, ngành; Phòng đã đề nghị các trường phối hợp với chính quyền địa phương mời nghệ nhân dân gian cùng với đội ngũ cán bộ, giáo viên tổ chức truyền dạy trong các trường THCS, PTDT Bán trú, PTDT Nội trú. Nội dung truyền dạy về hát Then, đàn tính dân tộc Tày; Hát giao duyên dân tộc Pố Y; Múa cấp sắc dân tộc Dao; Hát dân ca, hát giao duyên dân tộc Giấy; thổi khèn lá dân tộc Mông... và tổ chức dạy các trò chơi dân gian như: đi cà kheo; đẩy gậy; đánh cù lá; đánh yến”.
Đến thăm Trường PTDT Nội trú Quản Bạ, nơi đang thực hiện tốt việc truyền dạy văn hóa truyền thống, được cô giáo Nguyễn Thị Thanh Bình, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Thực hiện truyền dạy văn hóa truyền thống cho học sinh, nhà trường lựa chọn các giáo viên thanh nhạc là người địa phương đi tập huấn và về tổ chức dạy các điệu múa dân gian của dân tộc Mông, Lô Lô, Bố Y cho các em. Đồng thời, tổ chức các chương trình ngoại khóa trong nhà trường để giới thiệu các phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống, văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc. Hiện nay, việc truyền dạy rất thuận lợi do có sự ủng hộ của phụ huynh học sinh”.
Không chỉ khơi dậy tiềm năng về văn hóa - văn nghệ, giúp học sinh luôn nhớ về cội nguồn, việc truyền dạy như trên còn mang đến niềm vui cho các thầy, cô giáo và phụ huynh là người dân tộc thiểu số ở trên địa bàn. Thầy giáo Sơn, là người Mông, vui vẻ tâm sự: “Học sinh ở trường rất thích tham gia các trò chơi đánh yến, đi cà kheo sau mỗi giờ học. Hiện trường có 80 cái khèn, 80 bộ cà kheo, 80 bộ đánh yến để phục vụ các em vui chơi và học múa, hát. Chúng tôi mong muốn tiếp tục phát triển môn văn hóa truyền thống này ngày càng sâu rộng trong học sinh”. Bên cạnh thuận lợi, việc truyền dạy cũng có những khó khăn, cô Bình, cho biết thêm: “Do chưa có tài liệu về việc truyền dạy văn hóa truyền thống các dân tộc nên trường phải tự tìm tài liệu ở trên mạng về nghiên cứu và dạy học sinh. Nhà trường cũng thiếu kinh phí mua các nhạc cụ, đạo cụ tập múa, hát, hiện nay mới mượn được khèn của phụ huynh về dạy. Ngoài ra, đến nay chưa có kinh phí hỗ trợ giáo viên dạy và luyện tập cho học sinh ngoài giờ học”. Việc truyền dạy văn hóa truyền thống trong trường học là một hoạt động tích cực, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc thiểu số trên địa bàn. Mong rằng các cấp, ngành cùng tham gia tháo gỡ khó khăn để văn hóa truyền thống trở nên phổ biến.